GenMentor Stories #1 : คุณไม้เอกกับศิลปะแห่งการเป็นเมนเทอร์ที่ดี

GenMentor Stories #1 : เรียนรู้ศิลปะแห่งการเป็นเมนเทอร์ที่ดีผ่านมุมมองของคุณคมกฤช คุณานุสนธิ์ (ไม้เอก) GenMentorJSD

กว่าจะมาเป็น “คุณไม้เอก” เมนเทอร์ผู้มีใจรักในการเป็นผู้ให้

คุณคมกฤช คุณานุสนธิ์ (ไม้เอก) ปัจจุบันเป็น Lead Software Engineer ที่ MuvMi และเป็นเมนเทอร์อาสาให้กับโครงการ GenMentorJSD และ Groundbreaker Talents เพื่อสนับสนุนผู้ที่สนใจการเปลี่ยนสายอาชีพเข้าสู่เทคโนโลยีดิจิทัล สามารถทำมันได้จริง ๆ 

เส้นทางสู่การเป็นเมนเทอร์ของเขาเริ่มจากจุดเปลี่ยนในฐานะ Team Lead ครั้งแรก เขาเคยมุ่งเน้นผลลัพธ์ของงานมากกว่าการดูแลทีม และเลือกกดดันหรือรับงานมาทำเองเมื่อทีมไม่เป็นไปตามคาด จนเกือบส่งผลกระทบต่ออาชีพเพื่อนร่วมงาน แต่เมื่อได้รับคำแนะนำจากหัวหน้าให้เข้าใจคนในทีมมากขึ้น เขาจึงเริ่มเปิดใจและสนับสนุนทีม จนกลายเป็นแรงบันดาลใจให้ศึกษาด้าน Mentoring อย่างจริงจัง

“เรารู้สึกท้อแท้เพราะเรามัวแต่ไปคิดว่าเค้าควรเป็นยังไง แต่ถ้าเราเห็นว่าปัจจุบันเค้าเป็นยังไง เข้าใจว่าเค้าเผชิญกับอะไรอยู่ เราจะรู้ว่าเราต้องช่วยเค้ายังไง”

ทำไมถึงรักในการเป็นเมนเทอร์?

สำหรับคุณไม้เอก การเป็นเมนเทอร์คือการแบ่งปันความรู้โดยไม่สูญเสียอะไร แต่กลับได้รับการเรียนรู้และเข้าใจผู้คนมากขึ้น อีกทั้งยังเชื่อว่าทุกคนมีเส้นทางของตัวเอง เมนเทอร์จึงควรสนับสนุนให้พวกเขาทำในสิ่งที่เหมาะสมกับตนเอง

บทเรียนจากการเป็นเมนเทอร์

จากประสบการณ์ในโครงการต่าง ๆ เขาเรียนรู้ว่าผู้คนล้วนมีเส้นทางชีวิตที่แตกต่างกัน จึงพัฒนา Framework ที่เกิดจากความคุ้นเคยในการคุยกับ mentee โดยจะพบปัญหาที่ซํ้ากันหรือแนวคิดที่คล้ายกันนำไปสู่การแก้ปัญหาที่มีรูปแบบเหมือนกันแม้ว่าจะเป็นคนละคน สิ่งนี้ทำให้คุณไม้เอกสามารถอ่านคนได้เร็วขึ้น และเข้าใจปัญหาได้ตรงจุด 

“การเป็นเมนเทอร์เหมือนการเล่นเกมเดิมซ้ำ ๆ แต่ระดับความยากและรายละเอียดเปลี่ยนไป เราต้องใช้วิธีการที่แตกต่างกันเพื่อช่วยเหลือแต่ละคน”

สิ่งสำคัญที่สุดที่ได้รับจากการเป็นเมนเทอร์คือ Empathy ที่ช่วยให้เขาไม่ตัดสินใครจากมุมมองของตัวเอง แต่พยายามเข้าใจและช่วยเหลือในแนวทางที่เหมาะสมที่สุด

เมนเทอร์ที่ดีต้องเริ่มที่ “Care – Aware – Share”

คุณไม้เอกเชื่อว่าใครก็เป็นเมนเทอร์ที่ดีด้วยได้ด้วยแนวคิด “Care – Aware – Share”

• Care – สนใจและตระหนักว่าความรู้ของเรามีประโยชน์กับผู้อื่น
• Aware – ตระหนักว่าความรู้นั้นมีคุณค่าและสามารถแบ่งปันได้
• Share – ถ่ายทอดความรู้ให้ผู้อื่นอย่างจริงใจ

“สิ่งสำคัญที่สุดของเมนเทอร์ไม่ใช่ความเชี่ยวชาญที่สุด แต่คือใจที่อยากช่วยเหลือ”

ปัญหาที่ mentee ส่วนใหญ่มักเจอ

• Career Switcher – กังวลว่าการย้ายสายงานเป็นจุดอ่อน และรู้สึกว่าตัวเองแตกต่าง
• Tech Professional – ต้องการคำแนะนำเกี่ยวกับเทคนิคและแนวทางการทำงาน
• ปัญหาที่ทั้งสองกลุ่มพบร่วมกัน – การสื่อสารกับหัวหน้าและความไม่มั่นใจในเส้นทางอาชีพ

5 เทคนิคในการช่วย mentee ก้าวข้ามอุปสรรค

1. ให้พื้นที่กับเขาในการแชร์เรื่องของเขา และเราในการเข้าใจเขา โดย Tool ที่ใช้มาตลอดคือ 1-1 session
2. ฟังให้ลึกมากกว่าแค่คำพูดของเขา (ฝึกได้จากหลักการ Active listening) และเมื่อจะ address อะไร ให้ยืนยันก่อนเสมอว่า ที่เราเข้าใจ ถูกต้อง
3. ทุกครั้งที่ฟัง ให้แยกระหว่าง Fact / Feeling เพื่อให้เราสามารถระบุได้ว่า อะไรคือเหตุการณ์ที่เกิด และ mentee ของเรารับรู้ ตีความ รู้สึกอย่างไร เพราะสองอย่างนี้ จัดการไม่เหมือนกัน
4. ต่อเนื่องจากข้อ 3 เมื่อจะพูดถึงความรู้สึกของเขา ให้เราแสดงความเข้าใจว่า สิ่งที่เขารู้สึก เป็นเรื่องปกติ ด้วยเหตุการณ์ที่เขาเจอ แต่เขาสามารถจะทำอะไรได้อีกบ้าง ถ้าเขามองจากอีกมุมหนึ่งแทน
5. ให้โอกาส mentee ในการแสดงความรู้ จุดเด่นที่เขามี โดยการถามคำถามให้คิด หรือให้พื้นที่ในการทำ เช่น ที่เคยทำคือ ให้คนในกลุ่ม review CV ของกันและกัน โดยเราคอยสังเกตและประคอง ถ้าเห็นว่าเริ่มหลุดจากทิศทางหรือประเด็น

ทีมเวิร์กที่แข็งแกร่ง สร้างความสำเร็จที่ยิ่งใหญ่

“Engineer ship product, but manager ship team” – วิศวกรพัฒนาโปรดักต์ แต่ผู้นำต้องสามารถพัฒนาทีมให้แข็งแกร่งขึ้น

การสร้างทีมที่ดีต้องมีความเชื่อใจซึ่งกันและกัน การทำงานกับทีมที่เปิดใจและพร้อมเรียนรู้ไปด้วยกันทำให้เกิดการพัฒนาแบบองค์รวม นี่เป็นเหตุผลที่ทำให้คุณไม้เอกหลงใหลในการพัฒนาทีม และเชื่อว่าการเป็นเมนเทอร์คือการสร้างวัฒนธรรมการเรียนรู้ให้ทีมเติบโตไปด้วยกัน

คุณเองก็เป็นได้นะ เมนเทอร์น่ะ!

• เมนเทอร์มือใหม่: ไม่ต้องรอให้เก่งก่อน แค่ Aware & Care ก็เริ่มได้เลย
• Team Lead: บทบาทของคุณเปลี่ยนไปจากการโฟกัสที่งานสู่การพัฒนาคน เพราะทีมที่ดีเกิดจากผู้นำที่ให้ความสำคัญกับคน ไม่ใช่แค่ตัวงาน

หากคุณอยากเป็นเมนเทอร์ เพียงเริ่มต้นมีใจแบ่งปัน ก็ออกไปลุยได้เลย!